Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus Dengue gây ra, lây truyền qua muỗi vằn. Hiện nay, bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, biện pháp hiệu quả nhất là phòng muỗi đốt và diệt muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy.
Tại khu vực Đông Nam Á, sốt xuất huyết đang là mối đe dọa lớn tới sức khỏe cộng đồng. Nhằm nâng cao nhận thức và hành động của người dân, ngày 15/6 hàng năm được chọn là Ngày ASEAN phòng, chống sốt xuất huyết. Năm 2025, ngày này bước sang lần tổ chức thứ 15, là dịp quan trọng để các quốc gia cùng nhau đẩy mạnh hoạt động phòng dịch, bảo vệ sức khỏe cộng đồng với Chủ đề: “Hãy diệt muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy để phòng bệnh Sốt xuất huyết cho bạn, cho con bạn và cho mọi người xung quanh”.
Muỗi vằn, hay còn gọi là muỗi Aedes, là loại muỗi có màu đen với những vằn trắng trên thân và chân, thường hoạt động mạnh vào ban ngày, đặc biệt là vào sáng sớm và chiều tối. Muỗi vằn sinh sản ở những nơi nước sạch, đọng nước như: lu, vại, chậu nước, lốp xe cũ, chai lọ bỏ đi, khay nước điều hòa...
Bệnh sốt xuất huyết do vi rút Dengue gây ra với 4 týp gây bệnh được ký hiệu là D1, D2, D3, D4. Cả 4 týp gây bệnh này đều gặp ở Việt Nam và luân phiên gây dịch. Do miễn dịch được tạo thành sau khi mắc bệnh chỉ có tính đặc hiệu đối với từng típ cho nên người ta có thể mắc bệnh sốt xuất huyết lần thứ 2 hoặc thứ 3 bởi những týp khác nhau.
Khi bị sốt xuất huyết, người bệnh có biểu hiện sốt cao đột ngột, liên tục từ 2 - 7 ngày và có ít nhất 2 trong các dấu hiệu sau: chấm/mảng xuất huyết ở dưới da, chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam, nhức đầu, chán ăn, buồn nôn, nôn, da xung huyết, phát ban, đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt…Bệnh SXH thường nhẹ và được chăm sóc, điều trị tại nhà. Tuy nhiên khi có các dấu hiệu cảnh báo, người bệnh k được theo dõi, điều trị kịp thời có thể gặp các biến chứng nặng như sốc, phù phổi, xuất huyết võng mạc, suy tạng, thậm chí tử vong. Nếu bị sốt xuất huyết trong những tháng đầu của thai kỳ, bà bầu rất dễ bị sẩy thai.
Để hưởng ứng ngày ASEAN phòng, chống sốt xuất huyết năm 2025, mỗi người dân, mỗi gia đình, tổ chức, đơn vị hãy tích cực tham gia:
- Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách:
+ Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
+ Thả cá hoặc mê zô vào các dụng cụ chứa nước lớn (bể, giếng, chum, vại...) để diệt lăng quăng/bọ gậy.
+ Thau rửa các dụng cụ chức nước vừa và nhỏ (lu, khạp…) hàng tuần.
+ Thu gom, hủy các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh nhà như chai, lọ, mảnh chai, mảnh lu vỡ, ống bơ, vỏ dừa, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá..., dọn vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến.
+ Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn/tủ đựng chén bát, thay nước bình hoa/bình bông.
- Phòng chống muỗi đốt:
+ Mặc quần áo dài tay.
+ Ngủ trong màn/mùng kể cả ban ngày.
+ Dùng bình xịt diệt muỗi, hương muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi...
+ Dùng rèm che, màn tẩm hóa chất diệt muỗi.
+ Cho người bị sốt xuất huyết nằm trong màn, tránh muỗi đốt để tránh lây lan bệnh cho người khác.
+ Hiện nay đã có vắc xin phòng sốt xuất huyết, người dân cần chủ động liên hệ với cơ sở tiêm chủng dịch vụ gần nhất để được tư vấn và tiêm phòng.
Chung tay hành động ngay hôm nay – vì một cộng đồng khỏe mạnh, không còn nỗi lo sốt xuất huyết!